Outrageous. Yan ang terminong ginamit ni Salbutri nang tukuyin nya ang matataas na sweldong tinatamasa ng mga propesor pamantasang pinagtatrabuahuan nya. Specifically, he was referring to salaries that are Php80 – 150,000. Pinatulan ko naman ang argumentong ito pero dalawang araw na ang lumipas, binabate ko pa rin sa isip ko kung anong ibig sabihin ng “outrageous” sa kontekstong ito. Tatlong tao na ang pinasawsaw ko sa usaping ito. Outrageous nga ba ang ganitong sweldo?
Ano ba ang sweldo ng mga utaw nowadays? Call center agent (entry level): 8k pag sa Baguio, 12-15k pag sa Maynila (more or less). Teacher sa isang pamantasan: 11-14k (entry level, depende kung may honor ka nung gumradweyt ng kolehiyo), 14-25k (on the average, kapag may masters ka at sa sa state university nagtuturo), 26-80k (on the average para sa part-time at full-time sa private na university), 30-150k (para sa mga duktoradong propesor na nagtuturo sa mga sosyal na pamantasan). NGO worker: 10-25k (para sa isang karaniwang staff sa Pinas), 26-35k (kapag managerial position sa Pinas), 40-60k (kapag regional NGO). Foreign-assisted development projects staff: 20-35k, 35-80k kapag consultant level (on the average), hanggang 150-500k kapag superpower ka na sa isang ahensya o consulting agency. Technical at managerial position sa isang pribadong kompanya: 25-50k (more or less, kapag may pangalan ang kompanya mo), at 35-90k (more or less, kapag mataas-taas na at may kalakihan na ang departamentong hawak mo).
Kapag raketera ka naman at arawan ang hataw mo, on the average: mula 500h para mga transcription at survey enumeration, 1.5-3k kapag team lead sa isang bugahang team lead ng documentation, mga simpleng layouting at production ng sandamakmak na CD copies ng whatever, at event organizing ng mga trainings, workshops at anik-anik na conferences, 2-5k para sa copyediting ng reports at libro, applied research ng samu’t-saring studies ng whoever senior experts, 5-8k sa mid-level facilitation ng workshops at kung high-level ka e nasa 10-30k naman.
In a way, naratsada ko na ang ganitong mga karanasan. Happy ang iba, tried to be happy sa iba, at smile na lang sa ilan. Ganito ang kinalabasan ng aking computation over years of my professional struggle:
Kapag NGO worker ka (kesehodang staff ka o manager), sa isang bwan- hapi na kung makabili ka ng bagong damit, and only when there’s a bonggatious event na gusto mong magpaganda. Tsinelas lang pangaraw-araw na pamasok sa opisina, laban na. Bag? Kelangan ba yun kung feeling mo baon mo na sa diwa mo ang isyung gusto mong ipakipagpatayan sa miting? Tricycle, jeep, bus, lakad, eroplano- just get there, on time or late, with or without eye bugs and jetlag, basta brilliant ka (or keri mong mag-pretend na may naiitindihan ka pa).
Surprise, surprise: ang pagkaliit-liit mong sweldo ay nagpapaaral pa rin ng kapatid, anak, at pamangkin (salamat sa mga loans ng coop, SSS, at PAG-IBIG), nakakalasing pa rin (salamat sa kwatro kantos at paminsan-minsang painom ng mga kasamahang may maganda at masamang balita sa buhay nila), at nakakaabot pa rin sa susunod na a-kinse, a-trentang sweldo, at 13th month pay. Sa karaniwan man o especially toxic days, basta kailangan mo ng datung, raket na kaliwa’t kanan (hopefully, mabait ang boss mo at hindi mo kailangang itago; i-justify mo na lang na may kinalaman naman sa development agenda ninyo ang niraraket mo at super i-deny mo na may conflict of interest).
Dagdagan mo pa ang pananampalataya mo: malay mo in fifteen years, baka may authorship ka na rin sa mga ideyang inimbento mo (o ninyo, as is usually the case dahil eternally participatory at consensus building naman ang mga brainstorming at FGDs ninyo).
Kapag dakilang government worker ka, sa isang buwan- sipagin mo ang paglalaba at pamamalantsa dahil at least hindi mo kailangang mabaliw tuwing umaga kung anong isusuot mo (bag lang ang talagang may freedom kang piliin, remember ang sapatos mo dapat alinsunod sa pulisiya), maraming allowance at mairaraos mo naman ang isang moderate lifestyle (lalo na kung mahina ang sikmura mong tumanggap ng lagay), at pwedeng magbaon ng tuyo at alamang basta siguraduhin mo lang na di mangangamoy. Higit sa lahat kung babae ka, matipid ka sa sapatos dahil pwede naming magsuot ng mga abakang tsinelas sa opisina.
Alas singko na. Everyday, may moment ang buhay mo. Kahit mahirap umabot sa 8:00, 12:00, at 1:00 na bandi-clock, siguradong fight to death ka sa pila kapag alas-singko na. Kapag pumalya ka, either bawas ang sweldo mo o mame-memohan ka ng HR. Kaya naman, lahat ng kailangan mong i-print na personal files at office supplies na pwede mong ipuslit, dapat nai-bag mo na bago magalas-singko.
Dagdagan mo pa ang pananampalataya mo: ang buhay ay puno ng pag-asa- malay mo mamatay ang boss mo at ikaw na ang kapalit nya, wag sanang matsugi ang kapit mo sa itaas para hindi ka rin matsugi dahil iba ang framework mo sa framework ng ipapalit sa kanya, at isipin mong maraming outlet ang lahat ng ini-imagine mong kabutihan (magpuslit ka ng impormasyon sa mga organisasyon na legitimately e pwedeng kumontra sa mga kawalanghiyaang nalalaman mo).
Kapag pribado ang opis mo at karaniwang staff ka, sa isang buwan- kailangan mong bumili ng respetadong damit (kung hindi unipormado ang kasutoan ninyo tulad ng mga outsourced na support services ng opisina mo) pero bahala ka kung sa SM ka bibili o sa tiangge dahil acceptable naman yan kapag staff ka lang, kailangan mo ng sapatos na sarado at hindi naglilitawan ang mga kuko mo sa paa na depende kung can afford kang ipa-pedicure sa halagang 30-60 pesoses lingo-linggo (although what’s the use kung wala namang makakakita), kailangan mo ng bag na pwedeng lalagyan ng pang-powder ng nose, cellphone na middle-priced, payong para sa mauulang araw na kailangan mong makipag-balyahan sa tren o bus, at malamang sa baon mong tanghalian dahil mahal at hindi masarap ang pagkain sa cafeteria.
Maligayang Pasko: kapag maganda ang kita ng kumpanya mo baka-sakaling may 14th month pay ka pa maliban sa etc. pays designed to motivate you as a “business partner” ng iyong kumpanya, kapag galante ang boss mo at maraming sponsors ang kumpanya nyo aba’y baka-sakaling makabunot ka ng something sa Christmas party raffle nyo o kaya e ma-award ang departamento nyo for being the most productive unit, best performer, best costume or whatever, AT… with enough prayers e maganda ang announcement ng president nyo for next year (otherwise, baby, you might as well consider looking for a new job next year). Sa mga karaniwang araw at tantya mo keri mong magkasakit o ma-late, tumanggap ka ng raket (yung keri lang itago at baka mabuking ka).
Dagdagan mo pa ang pananampalataya mo: at least may trabaho ka kahit ma-realize mo pang hindi mo naman pala kailangang gumradweyt ng college para mag-opis, marami kang panahon para makipagligawan (sana sa office mo may papable para hindi na kailangang lumayo, effort din), at kung medyo fighter ang spirit mo aba’y may panahon pa para mag-aral o mag-shopping ng iba pang kumpanya na mas mataas ang offer (in short, isipin mo na lang meron pa).
Kapag pribado ang opis mo at manager ka na, sa isang buwan- magdalawang isip ka kung mamimili ka pa sa tiangge at kung kelan mo pwedeng isuot ang “casual” wear na ito, tumingin-tingin ka na ng sapatos na hindi Parisian ang tatak at tipo bang magtatagal enough para masabi naman nilang “yan ba yung shoes na binili mo sa ______ two years ago?”, dapat ang bag mo may karakter naman na tipong sumisigaw ng “pansinin mo naman ako dahil en sync ako sa okasyon”, at mga miting na ipapatawag mo e lagyan ng variety hindi yung puro kay Aling Maring lang binibili sa kabilang kanto.
Pyesta galore: at tuwing may okasyon isa ka na sa mga hermana mayor- regalo para sa lahat kahit hindi mo sila kilala o di mo sila like (with enough creativity, mairaraos mo rin yan), pigilan mo na ang sama ng loob mo kung dahil sa pulitika man lang e kailangan mo nang tanggapin na hindi ka na sasali sa mga raffle dahil nakakahiya naman. Sa mga karaniwang araw… kalimutan mo nang kailangan sumisikat pa ang araw para magtrabaho ka. Ang buhay mo ay hindi sa ‘yo ‘no; kung kanino, hindi mo na rin alam pero ang mahalaga maganda na ang posisyon mo at eternally grateful ka dahil maraming magpapakamatay para makipagpalit sa kalagayan mo.
Dagdagan mo pa ang pananampalataya mo: kahit hitik na hitik na sa cellulite ang mga hita at tyan mo at pinagpepyestahan na ng mga blackheads ang ilong mo, at least may pera ka para mag-gym, mag-spa (paa, kamay, mukha, buhok, buong katawan!), at kung gipitan na e bumili ng lalake. Tumatanda ka mang kunsumido at pinag-aalipunpunan ng katakot-takot na sipsip sa paligid mo, may pera ka. Kailangan mo na lang i-redefine ang happiness.
What’s the point? Everything has a price. Lahat may kapalit. Pera. Kalayaan. Oras. Mamimili ka na lang kung anong gusto mo. Walang outrageous sa kung anong nakukuha mo- araw-araw, buwan-buwan, at taon-taon. Kasdiay met laeng. Ceteris paribus.
